(Cập nhật lần cuối ngày: 11/12/2024)
Diện tích Gia Lai là 15.510 km2, theo số liệu chính thức của Tổng cục Thống kê, rộng thứ 2 trong số 63 tỉnh, thành của Việt Nam.
Các tỉnh giáp ranh với Gia Lai:
Các tỉnh giáp ranh trong nước
- Phía Bắc:
- Giáp tỉnh Kon Tum.
- Phía Đông:
- Giáp các tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định, và Phú Yên.
- Phía Nam:
- Giáp tỉnh Đắk Lắk.
Biên giới quốc tế
- Phía Tây: Giáp với Campuchia (tỉnh Ratanakiri), với đường biên giới dài khoảng 90km.
Các đơn vị hành chính của tỉnh của tỉnh Gia Lai:
Tỉnh Gia Lai thuộc khu vực Tây Nguyên, hiện được chia thành 17 đơn vị hành chính cấp huyện, bao gồm:
1. Thành phố Pleiku
- Loại hình: Thành phố trực thuộc tỉnh.
- Vai trò: Trung tâm hành chính, kinh tế, và văn hóa của Gia Lai.
- Đặc điểm: Là đô thị loại I, phát triển mạnh về công nghiệp, giáo dục, và dịch vụ.
2. Thị xã
- Thị xã An Khê
- Nổi bật với di tích Tây Sơn Thượng đạo và phát triển kinh tế nông nghiệp.
- Thị xã Ayun Pa
- Trung tâm kinh tế, văn hóa của khu vực phía Đông Nam tỉnh, với các ngành nông nghiệp và thương mại.
3. Các huyện
- Huyện Chư Păh
- Phát triển du lịch sinh thái với điểm đến nổi bật như Biển Hồ, núi Chư Đăng Ya.
- Huyện Chư Prông
- Địa bàn phát triển nông nghiệp, đặc biệt là trồng cây công nghiệp.
- Huyện Chư Sê
- Nổi tiếng với các loại cây công nghiệp như cà phê, hồ tiêu.
- Huyện Chư Pưh
- Tập trung vào nông nghiệp và chăn nuôi gia súc lớn.
- Huyện Đăk Đoa
- Địa bàn có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển cây công nghiệp.
- Huyện Đăk Pơ
- Phát triển nông nghiệp gắn với các sản phẩm đặc sản địa phương.
- Huyện Đức Cơ
- Giáp biên giới Campuchia, có vai trò quan trọng trong giao thương quốc tế.
- Huyện Ia Grai
- Nổi bật với các công trình thủy điện và phát triển cây công nghiệp.
- Huyện Ia Pa
- Tập trung phát triển nông nghiệp, đặc biệt là lúa và mía.
- Huyện Kbang
- Khu vực có nhiều rừng tự nhiên, nổi tiếng với Vườn quốc gia Kon Ka Kinh.
- Huyện Kông Chro
- Phát triển lâm nghiệp và chăn nuôi.
- Huyện Krông Pa
- Có khí hậu khô nóng, phát triển mạnh về chăn nuôi và trồng mía.
- Huyện Mang Yang
- Tập trung vào nông nghiệp và lâm nghiệp.
- Huyện Phú Thiện
- Vùng đất nông nghiệp trọng điểm, với hệ thống tưới tiêu phát triển.
Đặc điểm địa hình trên diện tích Gia Lai:
1. Địa hình cao nguyên
- Gia Lai nằm trên cao nguyên Pleiku và một phần của cao nguyên Kon Hà Nừng, với độ cao trung bình từ 700 – 800m so với mực nước biển.
- Đặc trưng bởi địa hình tương đối bằng phẳng, thích hợp cho phát triển cây công nghiệp như cà phê, cao su, hồ tiêu.
2. Đồi núi thấp
- Phần lớn diện tích Gia Lai là đồi núi thấp, chiếm khoảng 70% diện tích toàn tỉnh.
- Núi rải rác ở phía Bắc và Đông Nam, với các đỉnh nổi bật:
- Núi Hàm Rồng (Chư Hơ Đông) gần thành phố Pleiku, là miệng núi lửa đã tắt.
- Dãy Kon Ka Kinh thuộc huyện Kbang, với đỉnh cao nhất khoảng 1.748m, nằm trong Vườn quốc gia Kon Ka Kinh.
3. Thung lũng và hệ thống sông
- Các thung lũng lớn nằm dọc theo sông Ba và các chi lưu, là vùng đất phù sa màu mỡ thích hợp cho sản xuất nông nghiệp.
- Sông Ba là dòng sông lớn nhất, chảy qua các huyện Krông Pa, Ayun Pa, và Phú Thiện. Ngoài ra còn có các sông Đắk Bla, Ayun, và Pô Cô.
4. Đất bazan
- Địa hình Gia Lai chủ yếu được bao phủ bởi đất bazan màu mỡ, chiếm khoảng 2/3 diện tích toàn tỉnh.
- Loại đất này rất thích hợp cho trồng cây công nghiệp lâu năm như cà phê, hồ tiêu, và cao su.