(Cập nhật lần cuối ngày: 11/12/2024)
Diện tích Phú Yên là 5.026 km2, theo số liệu chính thức của Tổng cục Thống kê, rộng thứ 29 trong số 63 tỉnh, thành của Việt Nam.
Các tỉnh giáp ranh với Phú Yên:
Tỉnh Phú Yên, nằm ở khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ, có vị trí địa lý giáp ranh với các tỉnh sau:
- Phía Bắc:
- Giáp tỉnh Bình Định.
- Phía Nam:
- Giáp tỉnh Khánh Hòa.
- Phía Tây:
- Giáp tỉnh Gia Lai và tỉnh Đắk Lắk.
- Phía Đông:
- Giáp Biển Đông.
Các đơn vị hành chính của tỉnh Phú Yên:
Tỉnh Phú Yên gồm 9 đơn vị cấp huyện, bao gồm 1 thành phố, 2 thị xã, và 6 huyện. Cụ thể:
1. Thành phố Tuy Hòa
- Là tỉnh lỵ, trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa của tỉnh Phú Yên.
- Gồm 12 phường và 4 xã.
2. Thị xã Đông Hòa
- Gồm 10 phường và 1 xã.
- Đây là khu vực ven biển quan trọng, phát triển mạnh về kinh tế biển và công nghiệp.
3. Thị xã Sông Cầu
- Gồm 6 phường và 4 xã.
- Khu vực có thế mạnh về du lịch biển đảo và thủy sản.
4. Các huyện
- Huyện Đồng Xuân:
- Gồm 1 thị trấn (La Hai) và 10 xã.
- Huyện Phú Hòa:
- Gồm 1 thị trấn (Phú Hòa) và 8 xã.
- Huyện Sơn Hòa:
- Gồm 1 thị trấn (Củng Sơn) và 13 xã.
- Huyện Sông Hinh:
- Gồm 1 thị trấn (Hai Riêng) và 10 xã.
- Huyện Tây Hòa:
- Gồm 1 thị trấn (Phú Thứ) và 10 xã.
- Huyện Tuy An:
- Gồm 1 thị trấn (Chí Thạnh) và 15 xã.
Đặc điểm địa hình trên diện tích Phú Yên:
Tỉnh Phú Yên, thuộc vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, có đặc điểm địa hình đa dạng, bao gồm núi, đồng bằng và ven biển, tạo nên cảnh quan phong phú và các tiềm năng phát triển kinh tế. Những đặc điểm chính của địa hình Phú Yên bao gồm:
1. Địa hình núi
- Phần phía Tây của tỉnh chủ yếu là địa hình đồi núi cao, chiếm khoảng 70% diện tích tự nhiên.
- Các dãy núi quan trọng:
- Dãy Trường Sơn kéo dài qua phía Tây Bắc và Tây Nam của tỉnh.
- Đèo Cả ở phía Nam, giáp ranh với tỉnh Khánh Hòa, là một điểm địa hình đặc biệt với đèo cao và hùng vĩ.
- Khu vực này có độ cao trung bình từ 300 – 1.500 mét. Nhiều dãy núi chạy sát ra biển, tạo nên các cảnh quan đẹp như Hòn Vọng Phu và các hẻm vực hùng vĩ.
2. Địa hình đồng bằng
- Đồng bằng Phú Yên nằm giữa các dãy núi và kéo dài về phía biển, chiếm khoảng 30% diện tích toàn tỉnh.
- Gồm các vùng đồng bằng chính:
- Đồng bằng Tuy Hòa: Là đồng bằng lớn nhất, phì nhiêu, được bồi đắp bởi sông Ba.
- Các đồng bằng nhỏ hơn như Đồng bằng Sông Cầu, tập trung ở các thị xã ven biển.
- Đây là khu vực canh tác nông nghiệp quan trọng, với hệ thống thủy lợi phát triển để phục vụ trồng lúa, hoa màu và cây ăn quả.
3. Địa hình ven biển
- Phú Yên có bờ biển dài khoảng 189 km, với nhiều vịnh, đầm, và các bãi biển đẹp.
- Đặc điểm nổi bật:
- Vịnh Xuân Đài, Đầm Ô Loan, và các bãi biển nổi tiếng như Gành Đá Đĩa, Bãi Môn.
- Ven biển có nhiều núi thấp đâm ra biển, tạo thành các mũi đất đẹp và địa hình đa dạng.
4. Hệ thống sông suối
Phú Yên có mạng lưới sông ngòi phong phú, quan trọng nhất là sông Ba, con sông lớn nhất miền Trung, chảy qua đồng bằng Tuy Hòa và đổ ra biển.
- Hệ thống sông, suối đã hình thành nên các thung lũng, vùng đất phù sa ven sông, cũng như tiềm năng thủy điện.
5. Đặc điểm địa hình chuyển tiếp
- Phú Yên có địa hình chuyển tiếp từ vùng núi cao xuống vùng đồng bằng và ra biển, tạo ra các vùng sinh thái đa dạng.
- Đặc điểm này ảnh hưởng mạnh đến khí hậu, thủy văn và hệ sinh thái của tỉnh, đồng thời tạo nhiều tiềm năng phát triển du lịch.